De Pollen

In het verleden is door verschillende schrijvers over de betekenis van de naam de pollen, of beter gezegd de pölle nogal wat gespeculeerd. Zo vonden sommigen, door associaties op te roepen met bunte pollen of eilandjes in het landschap, dat deze plaats hieraan z’n naam aan te danken zou hebben.

Doch mijns inziens maakt de naam onderdeel uit van de benamingen die kolonisten hanteerden in en om hun nederzetting.In de met Vriezenveen vergelijkbare nederzettingsvormen zien we het toponiem ”pölle” dan ook regelmatig opduiken. Zo was in oostelijk deel van Friesland een “pölle” de naam voor een kamp- of keuterhoeve.
Dergelijke hoeves waren niet stemgerechtigd en waren min of meer illegaal aangeslagen buiten de reguliere ontginning,welke niet tot de oude nederzetting behoorde.

We zien in Vriezenveen de naam voor het eerst verschijnen op verschillend oud kaartmateriaal tegelijkertijd met de eerste bewoning aldaar wat bovengenoemde verklaring ondersteunt.
Ik geef toe dat zoveel eeuwen na de eerste aanvang van de ontginning deze benaming nog gebruikelijk was onwaarschijnlijk lijkt, doch ook weer niet want we zien in Oldeberkoop een vergelijkbaar verschijnsel. Ook in Oldeberkoop zo shrijft Spahr van der Hoek ”over de keuters, de boeren die op een niet stemhebbende hoeve woonden en deze veelal zelf hadden veroverd op woeste gronden is weinig te vertellen deze zgn. pollen kwamen weinig voor in Oldeberkoop” even verder vermeld hij ”tegen het eind van de vorige eeuw namen de pollen toe”. Door deze toename die we ook op andere plaatsen zien ontstonden gehuchten of buurten met de naam de pol of de polle.

Zo zijn er heden ten dage nog aanduidingen op kaarten te vinden die op een mogelijk vergelijkbare wijze hun naam verkregen. Ik verwijs als voorbeeld naar de pol boven Steenwijk en bij Willemsoord, de polle tussen Blankenham en Blokzijl,de polle boven Meppel en Staphorst en de polhoeven tussen Rouveen (de lichtmis) en Zwolle.